Rodzaje i Techniki Medytacji
Słowo medytacja pochodzi od łacińskiego słowa meditatio oznaczającego pogrążenie się w myślach, zagłębianie. Polega ona na trenowaniu swojego umysłu albo wchodzeniu w inną formę świadomości po to, aby uzmysłowić sobie pewne dobro dla naszego rozumu albo też zaakceptować jego treść, bez utożsamiania się z nią. Medytacja ma swoje odniesienie do wielu rodzajów praktyk. Stosuje się ją przede wszystkim w religiach Wschodu oraz jodze.
Rodzajów medytacji jest bardzo dużo. Najważniejsze z nich to:
A. Medytacja polegająca na koncentracji. W tej technice skupia się na jednym obiekcie – na kwiecie, na oddechu lub na świecy.
Na tę technikę składa się:
1. vipassana – polega na podtrzymaniu świadomości na reakcjach naturalnych wywodzących się z obszaru ciała, które medytuje;
2. jhana – polega na rozbudowywaniu swojej koncentracji na jednym przedmiocie;
3. anapana – polega na skupieniu się na oddechu, dotyczy również jego liczenia;
4. w buddyzmie tybetańskim – układanie mandali w dalszym ciągu ją niszcząc;
5. medytacja z koanem- koan to trening umysłu (poza myśleniem), którą zleca uczniowi mistrz chan. Budowa koanu niszczy założenia funkcjonujące jako logiczne, a co za tym idzie godzi w nawyki i przyzwyczajenia osoby;
6. dhikr – podstawowa forma modlitwy, szczególna, która występuje w sufizmie (jest to określenie różnych nurtów mistycznych występujących w islamie);
7. Adoracja Najświętszego Sakramentu – występuje w katolicyzmie i polega na cichej modlitwie do Boga, który znajduje się w Najświętszym Sakramencie (w monstrancji lub tabernakulum);
8. Modlitwa Głębi – polega na pomocy w procesie przejścia od aktywnej modlitwy do modlitwy odpoczynku w Bogu;
9. pranajama – polega na kontrolowaniu oddechu, stosowana w jodze;
10. skoncentrowanie się na zrównoważonej muzyce.
B. Medytacja polegająca na uważności:
1. satipatthana – polega na rozwinięciu uważności na ciele, uczuciach, świadomości, zjawiskach umysłu;
2. mindfulness – polega na obserwowaniu chwili: praktyce i wrażeniach osoby wewnętrznych jak i zewnętrznych.
C. Ruchowa medytacja:
1. tajiquan – chińska sztuka walki, związana z chińską filozofią gimnastyka medytacyjna; qigong – czyli zestaw zdrowotnych ćwiczeń z Chin;
2. taniec derwiszów ( Derwisz to członek muzułmańskiego religijnego bractwa o mistycznym charakterze);
3. tańce voodoo, a także wybranych afrykańskich religii;
4. dynamiczna medytacja stworzona przez Osho (Osho był to współczesny guru hinduski, duchowy mistrz i nauczyciel).
D. Powtarzanie sylab i dźwięków czyli mantr:
1. medytacja transcendentalna – czyli każda medytacja, która ma na celu przekroczenie poza dualizm ego;
2. część medytacji tybetańskiego buddyzmu;
3. praktyka nianfo – ogólne powtarzanie imienia Buddy Amitabhy;
4. Jezusowa Modlitwa – chrześcijańska modlitwa, która polega na wielokrotnym powtarzaniu imienia Jezusa Chrystusa;
5. modlitwy do Matki Boskiej z różańcem w ręce w katolicyzmie;
6. chrześcijańska medytacja wg metody Johna Maina;
E. Wizualizacje – świadome kierowanie umysłu ku pewnym wyobrażeniom:
1. część medytacji tybetańskiego buddyzmu;
2. techniki wizualizacji stosowane w psychoterapii;
3. medytacja ignacjańska – w katolicyzmie, polega na modlitwie wg św. Ignacego Loyoli, inaczej zwana rozmyślaniem;
4. medytacja światła.
F. Ułożenie ciała do różnych pozycji:
1. Asany stosowane w jodze (asana to siedzenie w specjalnej pozycji w jodze);
2. mudry – są to symboliczne gesty np. ułożenie w odpowiedni sposób palców lub dłoni;
3. praktyka pokłonów występująca w religii prawosławnej;
G. Podtrzymanie czujności umysłu nie podtrzymując jednocześnie myśli:
1. medytacja zazen, czyli medytacja wykonywana na siedząco ze skrzyżowanymi nogami;
2. shikan-taza – medytacja zakładająca przekroczenie umysłu;
3. szine medytacja polegająca na skupieniu się na jednej rzeczy, co uspokaja myśli;
4. siedzenie spokojne;
5. utrzymywanie milczenia przez długi czas.
H. Hipnoza i techniki do niej podobne:
1. autohipnoza i wejście w trans;
2. technika linii czasu;
3. biofeedback – czyli dostarczenie zwrotnej informacji o zmianach stanu fizjologicznego osoby;
4. sesje w deprywacyjnych kabinach.
Jedne z najbardziej znanych są medytacje buddyjskie. Oznaczają one pozostawanie bez wysiłku w tym co jest. Poprzez te medytacje można wywołać uspokojenie umysłu, podtrzymanie tego stanu. Z drugiej strony możemy współpracować z kanałami energetycznymi płynącymi w naszym ciele. Jednak najbardziej efektywną metodą jest utożsamianie się z własną doskonałą Naturą Buddy i patrzenie na wszystko co się wydarza jako czyste.
Opracowała Anna Krupińska